Czym jest ortotropia?

„Ortotropia” to metoda ortodontyczna, która skupia się na prawidłowym rozwoju twarzy, szczęk oraz zębów poprzez naturalne oddziaływanie na mięśnie, kości i stawy skroniowo-żuchwowe. W przeciwieństwie do tradycyjnej ortodoncji, która skupia się na przesuwaniu zębów i korekcie wad zgryzu przy użyciu aparatów stałych, ortotropia skupia się na harmonijnym rozwoju twarzy, poprzez ćwiczenia i korektę oddychania, połykania i postawy języka. Ortotropia dąży do uzyskania pięknej, naturalnie wyglądającej twarzy, zdrowego zgryzu oraz lepszego samopoczucia pacjenta.

Prawidłowy wzrost twarzy i zgryzu – co jest niezbędne?

Aby zapewnić prawidłowy wzrost twarzy i zgryzu, muszą być spełnione m.in. następujące warunki:

1. Oddychanie przez nos, z zamkniętymi ustami,
2. Łuki zębowe znajdujące się w delikatnym kontakcie (w spoczynku),
3. Język powinien spoczywać w całości na podniebieniu, nie mając żadnej części między zębami,
4. Przełykanie powinno odbywać się z językiem na podniebieniu, bez wywoływania ruchu mięśni mimicznych,
5. Konieczne jest żucie twardych pokarmów.
6. Ważna jest również prawidłowa postawa ciała i głowy.

Kiedy najlepiej zacząć leczenie?

Najlepiej rozpocząć leczenie ortotropowe już u dzieci w wieku około 5-8 lat, kiedy rozwijają się kości twarzy i szczęki. Twarz kończy swój wzrost około 12 roku życia. Im wcześniej rozpocznie się terapię, tym większa szansa na osiągnięcie pięknej, naturalnie wyglądającej twarzy oraz zdrowego zgryzu.

Leczenie późne – na czym polega i na co można liczyć?

Jeżeli leczenie zostanie rozpoczęte po 11 roku życia, nie gwarantuje się przewidywalnych rezultatów. Niektórzy pacjenci odnoszą spektakularne poprawy, ale efekty u innych mogą być znacznie mniej zauważalne.

Jakie są główne cele podejmowanego leczenia?

Głównymi celami leczenia ortotropowego są:

1. Poprawa oddychania: Poprzez korektę postawy języka, ortotropia pomaga pacjentom poprawić sposób oddychania, co może przynieść korzyści zdrowotne, takie jak zmniejszenie ryzyka chorób związanych z oddychaniem.
2. Poprawa wyglądu i proporcji twarzy – poprzez naturalne oddziaływanie na mięśnie, kości i stawy skroniowo-żuchwowe, ortotropia dąży do uzyskania pięknej, proporcjonalnej twarzy, która będzie wyglądać naturalnie i estetycznie.
3. Uzyskanie zdrowego zgryzu: Leczenie ortotropowe dąży do uzyskania prawidłowej zgryzowej relacji między górnymi i dolnymi zębami, co jest niezbędne dla prawidłowego trawienia i utrzymania zdrowia jamy ustnej.
4. Zapobieganie wadom zgryzu: Leczenie ortotropowe ma na celu zapobieganie wadom zgryzu już na wczesnym etapie rozwoju jamy ustnej.

Wszystkie te cele mają na celu poprawę jakości życia pacjenta, zarówno pod względem estetycznym, jak i funkcjonalnym, oraz zapobieganie poważniejszym problemom zdrowotnym w przyszłości.

Czego się spodziewać na pierwszej wizycie u ortodonty?

Podczas pierwszej wizyty w gabinecie ortodontycznym lekarz będzie chciał poznać pacjenta oraz zebrać informacje na temat jego zdrowia i historii stomatologicznej. Na początku zostanie przeprowadzone dokładne badanie jamy ustnej, w tym ocena zgryzu, ułożenia zębów i ogólnego stanu jamy ustnej. Jeżeli wszystkie zęby są zdrowe i nie ma przeciwwskazań do leczenia, lekarz przystępuje do diagnostyki ortodontycznej w skład której wchodzą: zdjęcia rentgenowskie (pantomograficzne i cefalometryczne), skanowanie 3D, aby dokładniej zbadać strukturę kości i zębów oraz fotografie wewnątrz i zewnątrzustne.

Po wykonaniu diagnostyki, na następnej wizycie, lekarz omówi wyniki badania i przedstawi pacjentowi plan leczenia, w tym ewentualną potrzebę noszenia aparatu ortodontycznego. Lekarz wyjaśni rodzaj aparatu, który będzie najlepszy dla pacjenta, jak również koszty i czas trwania leczenia.

Na pierwszej wizycie pacjent może otrzymać również instrukcje dotyczące higieny jamy ustnej oraz diety, które będą wspierać leczenie. Pacjent będzie miał również możliwość zadać pytania i wyrazić swoje wątpliwości lub obawy.

Jak może wyglądać plan leczenia?

Niemal zawsze w pierwszym etapie leczenia konieczna jest rozbudowa łuków zębowych aparatem bioblok 1. Proces ten powinien trwać około czterech miesięcy, podczas których zwykle uzyskuje się około 10 mm rozbudowy poprzecznej i podobną rozbudowę strzałkową. Kolejny etap to trening polegający na intensywnym ćwiczeniu pozycji spoczynkowej żuchwy, warg i języka za pomocą aparatu bioblok 3. Zwykle ten etap zajmuje od 1 do 2 lat. Po nim następuje retencja, trwająca aż do 16-18 roku życia.

Czym jest aparat bioblok 1?

Aparat bioblok 1 służy do ekspansji, czyli poszerzenia łuków zębowych. Powinien być noszony przez pacjenta 24 godziny na dobę i zdejmowany jedynie przez rodzica w celu przekręcenia śruby. Leczenie tego typu aparatem trwa około 4-6 miesięcy. Wizyty kontrolne odbywają się co 2-4 tygodnie. Efektem ukończenia tej fazy terapii jest poprawa estetyki środkowego piętra twarzy, szeroka szczęka, płaskie podniebienie, poprawa wzorca połykania, powiększenie rozmiaru jamy nosowej wraz z zatokami szczękowymi, wychylone zęby przednie górne oraz zgryz otwarty przedni – jest to efekt przygotowujący i umożliwiający tzw. rzeczywistą rotację żuchwy i jej wysunięcie w kolejnym etapie terapii.

Po zakończeniu etapu rozbudowy docelowa szerokość łuku zębowego górnego powinna wynosić 42 mm u dziewczynki i 44 mm u chłopca.

Ćwiczenia mięśniowe jako element terapii

Integralnym elementem tego etapu leczenia są ćwiczenia dobrej postawy.

W naszym gabinecie pacjenci wykonują ćwiczenia:

• Liczenia,
• Żucia,
• Połykania,
• Prostego siedzenia.

Za co odpowiada aparat bioblok 3?

Aparat treningowy bioblok 3 służy do eliminacji nieprawidłowej postawy jamy ustnej, przyzwyczajając dziecko do naturalnego i podświadomego zamykania ust, poprawia pozycję żuchwy, języka i warg, oraz podnosi spoczynkowe napięcie mięśni.

Aparat treningowy jest urządzeniem biernym, które przypomina pacjentowi o utrzymywaniu żuchwy w prawidłowej pozycji.

By przebiegał prawidłowo i przyniósł rezultaty, etap treningowy wymaga aktywnego zaangażowania pacjenta. W przeciwieństwie do pierwszego etapu, gdzie aparaty były główną formą leczenia, w tym momencie to pacjent wykonuje większość pracy.

Czas trwania terapii aparatem bioblok 3 zależy od poziomu zaangażowania pacjenta i stopnia zaburzeń, i może trwać od 1,5 roku do nawet 3,5 roku. Wizyty kontrolne odbywają się co 4 tygodnie. Początkowo pacjent zaczyna noszenie aparatu od kilku godzin w dzień, ale po okresie adaptacji powinien być noszony zarówno w dzień, jak i w nocy, przez 22 godziny na dobę. Można w nim mówić, ale nie można jeść.

Czym jest aparat bioblok 2?

Aparat bioblok 2 to aparat retencyjny. Ma podobną konstrukcję do aparatu bioblok 1, jednak  zmniejszona jego objętość umożliwia prawidłowe pozycjonowanie się języka na podniebieniu. Powinien być noszony przez pacjenta w fazie nauki prawidłowej postawy jamy ustnej, zawsze gdy zdejmuje on aparat treningowy bioblok 3, czyli np. do jedzenia.

Wspólna motywacja i współpraca – klucz do sukcesu

Aby terapia ortodontyczna przyniosła zakładany sukces, niezbędnym czynnikiem jest motywacja – zarówno rodziców, jak i dziecka. Niezwykle istotne jest, aby rodzice byli sumienni i nieustępliwi w pracy z dzieckiem, a z drugiej strony potrafili okazywać empatię, aby pomóc mu w trudnych momentach. Zaangażowanie rodziców i dzieci ma większy wpływ na powodzenie prowadzonej terapii niż sama wielkość wady zgryzu.

Ortotropia wymaga kompleksową zmianę stylu życia. Rodzice muszą dawać dobry przykład, ponieważ dzieci nas naśladują. Na przykład, jeśli chcesz, aby dziecko miało zamknięte usta w spoczynku, samemu też musisz zamykać swoje usta. Jeśli dziecko ma jeść z zamkniętymi ustami, Ty też musisz jeść z zamkniętymi ustami. Jeśli dziecko ma siedzieć prosto – Ty również powinieneś siedzieć prosto. Jeśli chcesz, aby Twoje dziecko wyraźnie mówiło, Ty sam mów wyraźnie. Nie ma gorszej metody niż obligowanie dziecka do robienia czegoś, w czym samemu nie jest się najlepszym przykładem.