Lakowanie zębów – nowoczesna profilaktyka próchnicy dla dzieci i dorosłych

Lakowanie zębów jest jednym z najprostszych, najskuteczniejszych i najbardziej komfortowych sposobów zapobiegania próchnicy. Zabieg ten polega na nałożeniu specjalnej żywicy na powierzchnię zęba – najczęściej są to trzonowce i przedtrzonowce – w celu uszczelnienia bruzd i mikroszczelin, w których bardzo łatwo gromadzą się bakterie oraz resztki jedzenia.

Choć przez lata lakowanie kojarzone było głównie z dziećmi, obecnie coraz częściej korzystają z niego również dorośli. Jest to zabieg całkowicie bezbolesny, nieinwazyjny, trwa on zaledwie kilka minut i nie wymaga żadnego przygotowania ani rekonwalescencji. Jego skuteczność została potwierdzona badaniami klinicznymi, sięgającymi nawet 90% w zapobieganiu próchnicy.

Na czym polega lakowanie zębów?

Lakowanie to zabieg polegający na pokryciu zęba cienką warstwą specjalnej żywicy, która wypełnia zagłębienia w powierzchni żującej – takie jak bruzdy, szczeliny i mikroszczeliny. Dzięki temu:

• bakterie nie mają dostępu do trudno czyszczonych miejsc,
• szkliwo jest chronione przed demineralizacją,
• szczotkowanie staje się bardziej efektywne,
• ryzyko powstawania ubytków znacząco spada.

Zabieg wykonuje się najczęściej na trzonowcach i przedtrzonowcach tuż po ich wyrżnięciu – wtedy szkliwo jest jeszcze niedojrzałe i bardziej podatne na działanie kwasów oraz bakterii.

Lakowanie u dzieci – profilaktyka od pierwszego zęba stałego

U dzieci lakowanie zębów mlecznych i stałych jest podstawowym etapem profilaktyki. Dzieci często mają trudności z dokładnym szczotkowaniem, a dieta bogata w cukry sprzyja próchnicy. Zastosowanie laku pozwala na:

• ograniczenie rozwoju bakterii,
• zabezpieczenie zębów przed powstawaniem ubytków,
• uniknięcie borowania i stresujących zabiegów w przyszłości.

Zęby mleczne, mimo iż są tymczasowe, wymagają szczególnej ochrony. Przedwczesna ich utrata może negatywnie wpływać na rozwój zgryzu, mowę oraz ogólne zdrowie jamy ustnej. Z kolei pierwsze zęby stałe (tzw. „szóstki”) służą już przez całe życie, dlatego ich zabezpieczenie od samego początku ma ogromne znaczenie.

Dzieci specjalnej troski i wysoka podatność na próchnicę

Dzieci z niepełnosprawnościami, zaburzeniami rozwojowymi lub trudnościami w higienie jamy ustnej często wymagają szczególnej ochrony. Lakowanie:

• jest szybkie i bezbolesne,
• nie wymaga znieczulenia,
• może być wykonywane nawet przy ograniczonej współpracy dziecka.

Warto, aby opiekunowie wspólnie ze stomatologiem opracowali indywidualny plan profilaktyki dostosowany do potrzeb dziecka.

Kolorowe laki – przyjazne podejście do najmłodszych

W stomatologii dziecięcej stosuje się często kolorowe laki (np. niebieskie, zielone, różowe). Taki prosty trik pozwala:

• zmniejszyć stres u dziecka,
• zwiększyć zaangażowanie i poczucie kontroli,
• ułatwić ocenę stanu laku podczas kontroli,
• zmotywować do dbania o zęby.

Lakowanie u dorosłych – skuteczność bez borowania

Często lakowanie kojarzy się z profilaktyką dziecięcą, jednak dorośli również odnoszą z niego korzyści – zwłaszcza osoby posiadające głębokie bruzdy, mające trudności w czyszczeniu zębów trzonowych lub z podwyższonym ryzykiem próchnicy.

• zmniejszenie ryzyka próchnicy,
• łatwiejsze oczyszczanie trudno dostępnych miejsc,
• wydłużenie żywotności zębów,
• brak konieczności zmiany rutyny higienicznej.

Czy można lakować zęby mądrości?

Zęby mądrości (ósemki) często są trudne do czyszczenia ze względu na położenie. Jeśli są całkowicie wyrżnięte, zdrowe i nie planuje się ich usunięcia, lakowanie może okazać się rozsądną decyzją – chroni je przed ubytkami w miejscach, do których trudno dotrzeć szczoteczką.

Lakowanie poszerzone – alternatywa dla borowania

W przypadku drobnych zmian próchnicowych możliwe jest tzw. lakowanie poszerzone. Polega ono na delikatnym oczyszczeniu zęba i zabezpieczeniu go materiałem ochronnym. Jest to mniej inwazyjna alternatywa dla klasycznego borowania i często stosowana u dorosłych.

Fluor i żywice – nauka w służbie profilaktyki

Skuteczność lakowania wynika m.in. z właściwości materiałów:

• fluor – wspiera remineralizację szkliwa i czyni je bardziej odpornym na działanie kwasów,
• żywice stomatologiczne – mają świetną przyczepność, trwałość i odporność na ścieranie.

Zabieg kończy się utwardzeniem laku lampą polimeryzacyjną, która w kilka sekund tworzy odporną warstwę ochronną.

Skuteczność potwierdzona badaniami

Badania pokazują, że dzieci objęte lakowaniem znacznie rzadziej cierpią na próchnicę niż ich rówieśnicy bez zabezpieczenia. Coraz częściej stosuje się lakowanie również u dorosłych, co jest efektem rosnącej świadomości pacjentów oraz rozwoju stomatologii i nowoczesnych materiałów.

Higiena i kontrola – co robić po zabiegu?

Lakowanie nie zastępuje higieny jamy ustnej, a wręcz wymaga jej utrzymania na bardzo wysokim poziomie:

• szczotkowanie 2× dziennie,
• nitkowanie przestrzeni międzyzębowych,
• ograniczenie cukru,
• regularne kontrole u dentysty.

Lak z czasem się ściera, dlatego stomatolog ocenia, czy konieczne jest jego odnowienie.

Koszty i refundacja

W naszym gabinecie koszt lakowania bruzd zębowych w zębie stałym wynosi 150 zł za ząb.
W przypadku zębów mlecznych cena to 100 zł za ząb.
Ceny mogą różnić się w zależności od liczby zębów i zakresu zabiegu wykonanych podczas jednej wizyty.

Dzieci mogą skorzystać z refundacji NFZ – dotyczy to zwykle pierwszych zębów trzonowych stałych (tzw. „szóstek”) w określonym wieku. W razie wątpliwości zapytaj stomatologa podczas wizyty.

Czy lakowanie boli i ile trwa?

Lakowanie jest całkowicie bezbolesne i szybkie – trwa ok. 2–5 minut na ząb. Nie wymaga znieczulenia ani ingerencji w strukturę zęba i nie wymaga żadnych specjalnych przygotowań.

Podsumowanie

Lakowanie jest przykładem nowoczesnej profilaktyki, która łączy prostotę wykonania z wysoką skutecznością. Dzięki wykorzystaniu fluoru, żywic stomatologicznych i technologii polimeryzacji zabieg chroni zęby przed próchnicą przez długie miesiące, a nawet lata.

• bezinwazyjna i bezbolesna procedura,
• odpowiednia dla dzieci i dorosłych,
• potwierdzona badaniami klinicznymi,
• dostępna także w ramach NFZ dla wybranych grup wiekowych.

Masz pytania? Skontaktuj się z dentystą i sprawdź, czy lakowanie będzie odpowiednie dla Ciebie lub Twojego dziecka.